Zasady intertemporalne w prawie karnym procesowym
Włodzimierz Wróbel
Kraków 2017
Autorskie opracowanie skomplikowanych zasad intertemporalnych na gruncie przepisów procedury karnej.
Monografia zainteresuje praktyków wymiaru sprawiedliwości: sędziów, adwokatów, radców prawnych i prokuratorów, a także wszystkie osoby pracujące z przepisami postępowania karnego.
Przeczytaj fragment
Niniejsze rozważania powstawały w kilku etapach. Pierwotna inspiracja pojawiła się w trakcie prac w Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, która w kadencji 2009–2013 r. przygotowywała obszerne zmiany w Kodeksie postępowania karnego, wzmacniające elementy kontradyktoryjności. Zmiany te wymagały zaprojektowania także przepisów przejściowych i intertemporalnych.
Przygotowując się do tego zadania, uświadomiłem sobie, jak marginalizowana jest w doktrynie prawa problematyka reguł intertemporalnych w odniesieniu do zmian prawa procesowego[1]. Brakowało ogólnego opracowania, w którym przedstawiono by ogólny model zasad intertemporalnych, w podręcznikach i systemach prawa karnego procesowego problematyka ta była ledwie wzmiankowana, orzecznictwo sądowe koncentrowało się na interpretacji konkretnych przepisów przejściowych i wprowadzających dotyczących kolejnych ustaw zmieniających Kodeks postępowania karnego.
Natłok bieżących spraw spowodował, że pomysł na pogłębioną analizę zagadnień intertemporalnych prawa karnego procesowego musiałem odsunąć w czasie i powróciłem do niego dopiero po zapoznaniu się z wydaną w 2016 r. książką prof. Hanny Paluszkiewicz pt. Studia z zakresu problematyki intertemporalnej w prawie karnym procesowym[2]. Bardzo ucieszyłem się z publikacji tej książki, a jednocześnie – po uważnej lekturze przedstawionych w niej rozważań – uświadomiłem sobie, że na poruszane w niej zagadnienia można spojrzeć zupełnie inaczej, przyjmując odmienne założenia teoretycznoprawne i aksjologiczne.
To stanowiło ostateczny bodziec, by powrócić do rozpoczętej wcześniej analizy, proponując czytelnikowi alternatywny model rozwiązywania problemów intertemporalnych w prawie karnym procesowym.
Mam świadomość, że prezentując poniższe opracowanie, mogę narazić się na zarzut „wchodzenia do cudzego ogródka”. Ostatecznie głównym przedmiotem moich zainteresowań naukowych pozostaje prawo karne materialne. Może jednak spojrzenie z odmiennej perspektywy na tradycyjne pytania stawiane w doktrynie procesu karnego pozwoli uzyskać nowe odpowiedzi? Ocenę pozostawiam czytelnikom.
[1] Taką samą ocenę wyrażają P. Czarnecki, A. Matukin, Intertemporalne…, s. 184 oraz H. Paluszkiewicz, Studia…, Warszawa 2016, s. 1 i n.; P. Czarnecki, Aparat…
[2] Zob. H. Paluszkiewicz, Studia…, s. 173.